Dünyanın en yaygın olarak kullanılan para birimi Amerikan Doları, değerli para birimleri arasında 9. sırada yer alır. 1914 yılında Amerika Federal Merkez Bankasının kurulması ile 1914 yılında basımı gerçekleşmiştir. Dünya ticaretinin % 62’si Amerikan Doları ile gerçekleştirilmektedir. Bu sayede Amerika Birleşik Devletleri dolar üzerinden ciddi kazançlar elde eder. Doların yüksek olduğu en yüksek olduğu ülkeler, genellikle ABD ile çatışmaya girmiş olan ülkeler ile ABD ve müttefikleri tarafından ambargo uygulanan ülkelerdir.
Özbekistan Somu
Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra, 1991 yılında bağımsızlığını ilan eden Özbekistan ilk yıllarda Rus Rublesi kullandı. 1993 yılından sonra alınan kararla, Özbekistan Somu ülkenin resmi para birimi olarak kabul edildi. Özbekistan’da yaşanan yüksek enflasyon nedeni ile para biriminin ekonomik değeri oldukça düşük. Özbekistan Somu’nun en büyük banknotu 100.000 Som’dur. Özbekistan’da günlük alışveriş için yüklü miktarda Som bulundurmak gerekir. Özbekistan, ABD dolarının en yüksek olduğu ülkeler arasında yer almaktadır. 1 ABD Doları, 10913,25 Özbekistan Somu değerindedir.
Endonezya Rupiahı
Doğal güzellikleri ile bilinen, Güneydoğu Asya’da yer alan Endonezya, ekonomik gelişme gösteren ülkeler arasında yer almaktadır. Enflasyonun düşük olmasına rağmen para biriminin değerinin düşük olması nedeniyle, Amerikan Doları’nın yüksek olduğu ülkeler arasında Endonezya’da yer almaktadır. 1 ABD Doları, 14.983.50 Endonezya Rupiahı olarak karşılık bulmaktadır.
Kamboçya Rieli
ABD dolarının en yüksek olduğu ülkeler arasında Kamboçya’da yer almaktadır. Güneydoğu Asya ülkesi olan Kamboçya, resim para birimi olarak Kamboçya Rieli kullanmaktadır. Kamboçya uzun yıllar Fransız sömürgesinde kalmış, 2. Dünya savaşında Japonya tarafından işgale uğramış, bu sebepten ekonomik kalkınmasını tamamlayamamıştır. Kamboçya’da 1 Amerikan Doları, 4058 Kamboçya Rieli’nden işlem görmektedir.
Paraguay Guaranisi
Güney Amerika ülkeleri arasında yer alan Paraguay, Amerikan Doları’nın yüksek olduğu ülkelerdendir. Enflasyonun yüksek olduğu, geçim standartlarının düşük olduğu ülkenin para birimi Paraguay Guaranisi’dir. 1 Amerikan Doları, 7055 Paraguay Guaranisi olarak işlem görmektedir. Ülkede asgari ücret, yaklaşık 340 ABD dolarına karşılık gelir.
Laos Kipi
Eski Fransız sömürgelerinden olan Laos Demokratik Halk Cumhuriyeti, komünist yönetimin benimsendiği ülkelerdendir. Ülke içerisinde çeşitli etnik gruplar sürekli çatışma halindedir. Bu durum ekonomiyi de etkilemiş durumda. Ülkede yapılan yatırımlar yetersiz olup, ülkenin topraklarının sadece % 4’lük kısmı işlenmektedir. Ülkede 1 Dolar, 11298 Laos Kipi’ne karşılık gelmektedir.
Vietnam Dongu
Amerika Birleşik Devletleri tarafından yıllarca işgal edilmeye çalışılan Vietnam’da, savaşın izleri hala devam etmektedir. Otoritenin yetersizliği yerel ayaklanmalara neden olmuştur. Sonraki yıllarda ABD tarafından sürekli ambargo gören Vietnam ekonomik zorluklarla savaşmaktadır. Amerikan Doları’nın en yüksek olduğu ülkeler arasında yer alan Vietnam, para birimi en değersiz ülkelerdendir. 1 Amerikan Doları, 22650 Vietnam Dongu’na karşılık gelmektedir. Vietnam ekonomisinde reforma giderek, merkezileşmiş ekonomiden, piyasa ekonomisine geçiş yapmıştır.
İran Riyali
Amerikan Doları’nın en yüksek olduğu ülkeler arasında, Amerika’nın ezeli düşmanı İran’da gelmektedir. İran para biriminin değer kaybetmesinin sebepleri;
- Nükleer çalışmaları gerekçe gösterilerek Amerika tarafından uygulanan ambargolar,
- 1979 yılında yaşanan rejim değişikliği,
- Uzun yıllar süren İran-Irak savaşı,
- Rejime bağlı kapalı ekonomik politika izlemesi,
İran Riyali’nin, Dolar karşısında değer kaybetmesine sebep olmuştur. 1 Amerikan Doları, 42.275 İran Riyal’i olarak işlem görmektedir. Nükleer çalışmalar sebebi ile uygulanan ekonomik ambargolar İran Riyali’nin yaklaşık % 600 değer kaybetmesine sebep oldu. İran Riyali değeri en düşük para birimleri arasında yer almaktadır. İran hükumeti tarafından 2020 yılında alınan kararla para biriminden 4 sıfır atarak, Riyal para biriminden, Tümen para birimine geçiş yaptı.
Ancak halen Amerikan Doları, İran para birimi karşısında değerli paralar arasında yer almaktadır. Her ne kadar ülkede Amerikan Doları’nın kullanımına sınırlama getirilmiş olsa da, sonuca pek etki etmemiştir. İran’ın bulunduğu coğrafi konum nedeni ile, bölgesel istikrarsızlık da, ekonomik sıkıntıların artmasına neden olmuştur. Amerika Birleşik Devletlerinin uydusu konumunda bulunan İsrail’in de, İran’a yönelik ekonomik baskı ve ambargoları bulunmaktadır.
Venezuela Bolivarı
Amerika Birleşik Devletlerinin düşmanlık beslediği, sürekli ambargo koyduğu ülkeler arasında yer alan Venezuela, Venezuela Bolivarı para birimini kullanmaktadır. Venezuela hiperenflasyon yaşayan ülkeler arasında olup, Amerikan Doları’nın en yüksek olduğu ülkeler arasındadır. 1 ABD doları 456,887 Bolivar olarak işlem gördüğü ülkede, alınan kararla Bolivar’dan altı sıfır atılması ile, 1 Dolar, 4,57 Bolivar’dan işlem görmeye başladı.
Ülkede halen ekonomik sorunlar devam etmekte olup, yüksek enflasyon ile mücadele devam etmektedir. Venezuela 2018 yılında da para biriminden 5 sıfır atmıştı. Yakın zamanda yaşanan COVID 19 salgınından en fazla etkilenen ülkeler arasında Venezuela’da bulunmaktadır.
