Toplumların etnik kökenleri, coğrafi bölgeleri, gayrisafi milli hasılalarının düşük olması, dini inançlar gibi beşeri özellikleri bakımından farklı olan ülkelerde okuma yazma durumlarının düşük olmasının veya olmasının nedeni bulundukları ülkede okul olmamasıdır. Okul olmayan başlıca 12 ülkeyi araştırarak maddeli olarak aşağıda tarafınıza bilgilendirmeler yapalım.
Nijerya
Okuryazarlık seviyesi yüzde 62 oranında düşük olan ilk ülke Nijerya’dır. Nijerya halkının hanesine düşen milli gelir oldukça düşük olduğundan okuma yazma için ekonomik özgürlüklerinin bulunmaması nedeniyle ülkelerinde okul bulunmamaktadır.
Nijerya’da Sahra altı Afrika’daki ortama olarak yüzde 13’lük kesiminin ilkokula dahi katılımının çok az olduğu bilinir. Ülke de var olan yoksulluk ve cinsiyet ayrımı gibi sebeplerden dolayı okullara katılım bulunmadığından okuryazarlık seviyesi çok düşüktür.
Sudan
Okuryazarlık seviyesi yüzde 61 oranında düşük olan ikinci ülke Sudan’dır. Sudan da 3 ila 15 yaş arasında olan üç buçuk milyon çocuk okuryazarlığa sahip değildir. Savaş inançlarından kalan kronik gelişim eksikliği ve cinsiyet ayrımı ile kız ve erkeklerin okul gibi bir alanda bulunması kötüye yoruluyor. Bu nedenle gelişmemiş ülkeler arasında Sudan ülkesi bulunuyor.
Komorlar
Ademcilik merkezli inançları olan Komorlar, 2011 yılından itibaren okul eğitimini kabul etmemişlerdir. Okuryazarlık seviyesi yüzde 59 olan ülke okul olmayan ülkeler arasında üçüncü sıradadır.
Irak
Yıllardır süregelen savaşları sebebiyle ülkeye okul yapılması engellenmiştir. Bu nedenle ülkede okuryazarlık seviyesi yüzde ellidir. Cinsiyet ayrımı yaygın olan ülkede kız çocuklarının erkek çocuklarına göre daha eğitimsiz bırakıldığı bilinir.
Fildişi Sahili
Batı Avrupa’da bulunan Fildişi Sahili ülkesinin okul yazarlık seviyesi yüzde 46 oranındadır. Sömürge savaşına mazur kalan ülke 2011 yılından bu yana yoksulluk içindedir. Ülkeye yapılması istenilen okulların işlemleri olabildiğince yavaş ilerlemektedir. Bu yüzden okul bulunmayan ülkeler arasında yer alır.
Sierra Leone
Ülkede var olan yoksulluk, cinsiyet ayrımcılığı, kadınlarda sünnet olma, çocuk yaşta evlilik gibi olumsuz etkenlerin yoğun olarak yaşandığı Sierra Leone ülkesinde eğitime karşı bakış kötü yöndedir. Bu yüzden ülkede yüzde 43 oranında okuryazarlık bulunur.
Afganistan
Afganistan ülkesi otuz yılı aşkındır süren savaşlarının ardından eğitim öğretimin üzerine durmamıştır. Ülkenin özellikle kırsal bölgelerinde bulunan baskı ve eşitsizlik nedeniyle okul bulunmamaktadır. Ülkenin okuryazarlığı yüzde 43 oranındadır.
Benin
Benin’de yerleşik bir hükümet sistemi bulunmaktadır. Ancak 2000’li yılların başında oluşan doğal afetler sonucunda ülke büyük tahribatlara uğramıştır. Bunun sonucunda ise hükümet ekonomiyi öne sürerek okul yapılmasına olumlu bakmamaktadır. Bu nedenle Benin’deki okuryazarlık seviyesi yüzde 42 oranındadır.
Burkina Faso
Burkina Faso hükümetinin yasasına göre, Burkina Faso’da eğitim ücretsiz olarak halka sunuluyor. Ancak Batı Afrika ülkesinin hükümeti ücretsiz ilkokul eğitiminin verilmesi için yeterli ekonomiye sahip değildir.
Nüfus gereği bir sınıfta ne eksik ne fazla olacak şekilde toplam 65 öğrencilik kota belirlemektedirler. Bu kota nedeniyle öğrencilerin yeterli bilgiyi edinmediğinden sınıf tekrarı veya okul bırakma sebebini gözlemlemekteyiz. Bu sebeple Burkina Faso’da okuryazarlık seviyesi yüzde 41 oranındadır.
Orta Afrika Cumhuriyeti
Orta Afrika Cumhuriyetinde devam eden yıkıcı savaş nedeniyle okullar tahrip edilmiş durumdadır. Zarar gören okullarda eğitimcilere ve öğrencilere uygulanan şiddetler nedeniyle tüm okullar kapatıldı. Bu yüzden ülkede okuryazarlık seviyesi yüzde 37 oranındadır.
Mali
Mali ‘de bulunan 17 yaşına kadar olan çocukların iki milyonunun okula gitmediği ve 24 yaşına kadar olan bireylerin hala okuma yazma bilmedikleri bilinmektedir.
Mali de okulların bulunmaması ve tercih edilmemesinin nedeni; ülkede çocuk işçiliğinin, çocuk evliliğinin, hane halkına düşen ekonominin yetersiz olduğu, yoksulluğun yüksek oranda artması, yetimhanelere yakın okulların bulunmaması gibi etkenlerin bulunmasıdır. Bu nedenle ülkede okuryazarlık yüzde 36 oranındadır.
Güney Sudan
Ülkenin yüzde yetmişi olan iki milyonu aşkın çocuk eğitim alamıyor. Okul dışı olan çocukların bazıları pastoral topluluklarda yaşayarak hayvanlarıyla birlikte hareket etmektedirler. Güney Sudan ülkesinde yapılan işçilerden vakit kalmamasının yanı sıra çocuk evlilikleri, dini inanç ve görüşler gibi baskılayıcı etkenlerden dolayı okul bulunmamaktadır. Ülkenin okuryazarlık oranı yüzde 35’tir.
Okul olmayan toplumlarda geleceğe olan kaydı ve tehlike oluşur. Okuyan birey gelişen toplum demektir. Ülkelerin yaşamış olduğu olumsuz etkenlerden olan savaşlar, sömürgecilikler, savaşların zararı sonucu oluşan yoksulluklar ve beraberinde gelen hastalıkların çözümü diğer ülkeler tarafınca onarılmalıdır.
Ancak cinsiyet ayrımı, çocuk işçiliği, çocuk evliliği, dini görüşler ve inançların baskın olduğu toplumlarda dış hükümetlerin etkisi çok fazla olmamaktadır. Eğitim evde başlamalı sözü ile önce hanelerde bulunan ebeveynlerin eğitilmesi gerekir. Böylelikle çocuklar ailelerinden gördükleri baskı yerine ülkeleri ve dünyaları için birer umut olacaklardır.